Pszenica i pokrewne cz. 8
W dwurzędowym zaś z trzech kłosów z każdego boku stojących, tylko środkowy ma w kwiecie słupek a więc i owoc później, a skrajne mają w kwiatach tylko pręciki, jak więc okwitną, całe wraz z kioskami marnieją i cały kłos złożony jest dlatego tylko dwurzędowy. Jęczmień jest zbożem, które rodzi się najdalej na północy, bo w […]
Kategoria: Rośliny
Pszenica i pokrewne cz. 7
Ziarniak żyta jest podłużny, kilka razy od grubości dłuższy, smagławy i we jest tak w jednym końcu kosmaty, jak u pszenicy. Żyto bywa uprawiane więcej w środkowej i wschodniej Europie, wcale go nie sieją w zachodnie i i południowej, gdzie i chleb z pszenicy wypiekają. Mąka żytnia nigdy nie jest tak jasna jak pszenna, mniej […]
Kategoria: Rośliny
Pszenica i pokrewne cz. 6
Dziś często uprawiają też pszenicę angielską, inaczej egipską. Istnieje prócz tych kilka innych gatunków, z pomiędzy nich jeden nazwany przez Linnego T. polonicum, który ma ziarno długie i smagławe, do żyta podobne, lecz najczęściej nie u nas, ale na Woloszy bywa siany. U nas zaś w dawnych czasach np. za Mieszka Starego nie znano innej […]
Kategoria: Rośliny
Pszenica i pokrewne cz. 5
Taką niełupkę, w której nasienie jest zrośnięte ze ścianą owocu, nazywamy ziarniakiem. To więc, co pospolicie nazywamy ziarnem pszenicy, to jest właściwie owoc, a rowek znajdujący się na tym owocu, oznacza miejsce zrośnięcia się dwu owocolistków, składających niegdyś słupek, z którego owoc powstał. Pszenica bywa uprawiana jako zboże ozime i jare, jako naga czy wąsatka, […]
Kategoria: Rośliny
Pszenica i pokrewne cz. 4
Cały więc taki pęczek stojący na jeepem nacięciu łodygi jest to pojedynczy kwiatostan, złożony z 5 najwięcej kwiatków, a ponieważ te są siedzące na łodyżce, jest to więc kłos; Tym sposobem ponieważ takich kłosów na głównej łodydze kwiatostanu siedzi wiele, cały tak zwany kłos pszenicy jest kłosem zestawionym z kiosków, czyli kłosem złoconym. Jak pszenica […]
Kategoria: Rośliny
Pszenica i pokrewne cz. 3
Łodyga tego kwiatostanu jest jakby ponacinana na przemian na lewo i prawo w równych odstępach, a na tych nacięciach stoją małe pęczki, z których, jeżeli zboże już kwitnie, zwieszają się nitki pręcików. Odjąwszy taki jeden pęczek, widać, że się składa z krótkiej łodyżki, która na samym dole ma na prawo i lewo po jednym liściu […]
Kategoria: Rośliny
Pszenica i pokrewne cz. 2
Pszenica ma korzeń włóknisty i kilka pędów, które na dobrej glebie do 2 m. wysokości dochodzą. Pędy pszenicy, podobnie jak wszystkich traw, nazywane są źdźbłem, wyglądają też odmiennie od innych. Łodyga jest w pewnych odstępach, w węzłach, z których liście wychodzą, zgrubiała i pełna, zresztą od jednego takiego, jak je lud nazywa, kolanka do drugiego […]
Kategoria: Rośliny
Pszenica i pokrewne cz. 1
Pszenica. Ziarno pszenicy jest żółtawe, podłużne, do trzech razy dłuższe niż grube, z jednej strony podłużnym rowkiem opatrzone, w jednym końcu kosmate. Na przecięciu podłużnym widać, że większa jego część jest wypełniona bielmem, dającym mąkę, a na końcu nie kosmatym znajduje się zarodek. Ten zarodek ma tylko jeden do bielma przytulony liść większy (liścień), z […]
Kategoria: Rośliny
Zestawienie dwuliściennych
Wszystkie dotąd opisane rośliny mają w nasieniu zarodek o dwu liścieniach i należą dlatego do jednej klasy roślin dwuliściennych. Jedne z nich jak tatarka, szczaw, konopie, wierzba, brzoza, dąb mają w kwiatach prócz słupków i pręcików tylko okwiat, okwiat ten jest albo barwny, jak w tatarce, albo zielny, u innych, ale nigdy nie jest wyróżniony […]
Kategoria: Rośliny
Burak i pokrewne cz. 2
Po okwitnieniu słupek zamienia się na owoc suchy, nie pękający czyli niełupkę, w jej środku leży nasionko o zarodku skrzywionym, dwuliściennym, otaczającym bielmo leżące w środku. Owoc jest otoczony okwiatem, który stał się teraz mięsisty. Wszystkie owocki, które powstały z kwiatów obok siebie stojących, ile ich tylko było w skupieniu, 2 czy 3, czy 6, […]
Kategoria: Rośliny